Stalowe magnolie

  W poezji najbardziej cenię skondensowanie.
Esencjonalność. Oszczędność. Wywar.

To, co najważniejsze, najsmutniejsze, najbardziej radosne, warte zastanowienia, zapamiętania lub zapomnienia; co bardzo boli lub wzrusza; nakazuje zapaść w letarg lub nie daje zasnąć ... - wszystko to i jeszcze więcej poezja ekstrahuje z jazgotu słów i przyszpila.

Nie wierzę w śmierć autora. 

Każdy tekst wyrasta z osobistych doświadczeń (doznań, przemyśleń, olśnień, zwątpień, zachłyśnięć...) KOGOŚ. Autora. Nawet, jeśli przed sobą ucieka. Zwłaszcza, jeśli przed sobą ucieka. Zwłaszcza, jeśli narratorem opowieści czyni stołową nogę albo kota, a bohaterem lirycznym wiersza - cebulę lub kamień. Oczywiście sprzeciwiam się prostackiemu odczytywaniu tekstu przez pryzmat biografii autora, jednak biografia ta w pewnej mierze jest tekstu akuszerką.
O wiele ważniejsza jest biografia czytelnika; to ona ostatecznie stanowi o odczytaniu i zrozumieniu (lub nie), odczuciu i oswojeniu (lub nie...) każdego literackiego artefaktu.

Jeśli wyobrazić sobie biografię na kształt naczynia ze świeżym mlekiem, to prozaik owo naczynie chwyta i czem prędzej wypija duszkiem. I pojawiają się słowa, zdania, opisy, dialogi, rozdziały... tomy, dylogie, trylogie, sagi... Poeta maleńką łyżeczką zbiera z powierzchni mleka śmietankę i delikatnie przekłada do porcelanowego dzbanuszka. Niech sobie postoi. Odstoi się. Albo zje się zaraz, słodziutką, albo skwaśnieje - też smaczna.

Na styku doświadczeń autora i czytelnika rodzi się niezwykła nić porozumienia, o której obydwaj nie mają pojęcia. Przeskakuje iskra rozpalająca właśnie w tym konkretnym czytelniku płomień miłości do tekstu, który na innym nie zrobi najmniejszego wrażenia. I umarł w butach - od tekstu już nie ma ucieczki. Chodzi za czytelnikiem jak cień; wpisuje się w dedykacje na książkach ofiarowywanych przyjaciołom; mówi się sam podczas gotowania obiadu i mycia zębów; śni się i pcha pod pióro, gdy tylko w zasięgu ręki pojawia się kartka papieru...
Nie daje żyć.
Wreszcie daje żyć.

Pierwszy był ten:

Anna Świrszczyńska


Ogniotrwały uśmiech


Znalazłam w sobie siłę,
żaden człowiek mi jej nie odbierze.
Człowieka
można zastąpić.
Zapłaciłam za tę naukę
cenę, której jest warta.


Przeszłam przez kąpiel ognia,
jak wybornie 
wzmacnia ogień.
Wyniosłam z niego
ogniotrwały uśmiech.
Nikogo już nie poproszę,
żeby mi położył rękę na głowie.
Oprę się
o siebie.


Jak średniowieczne miasto jestem zamknięta,
zwodzony most się podniósł.
Możecie to miasto zabić,
lecz nikt nie wejdzie.

Piękny i straszny (jaka piękna tragedia...). Strasznie piękny. Pięknie straszny. Ciężki. Za ciężki, żeby go nosić na co dzień, a jednak noszony. Na rękach. W głowie. W sercu. Boli, uwiera, męczy.
Nie sposób bez niego żyć.
Potem, dużo później, pojawił się kolejny:

Urszula Kozioł


***


budzę się w środku nocy                                
nasłuchuję bicia twego serca
oburącz
chwytam się twej dłoni bezwładnej
za sprawą snu
pobudzam ją do ruchu
a kiedy daje znak że jest
że czuje
czepiam się jej jak tonący
czepia się czegokolwiek
co pozwoli mu się utrzymać na powierzchni
i dobić do jakiegoś brzegu






Najpierw przyszło przeczucie: że to o tym samym. Identyczna samotność i czerpana z niej siła. Osobność. Wsobność. Niezamierzona, niekoniecznie ukochana, ale oswojona; rozpoznana. Niemożność wsparcia się na kimś; na kimkolwiek. Nawet nie: samotność we dwoje -  samotność egzystencjalna, immanentna. Granice przyjaźni, miłości, empatii. Terytorium, na które nikt poza mną nie ma wstępu.
Czepianie się czegokolwiek i dobijanie do jakiegoś brzegu - dramatyczne. Chaos. Przypadkowość.

I ta niepokojąca  możliwość dwojakiego odczytania:

"chwytam się twej dłoni bezwładnej za sprawą snu" a potem "pobudzam ją do ruchu"

czy

"chwytam się twej dłoni bezwładnej" a potem "za sprawą snu pobudzam ją do ruchu"

Życie czy śmierć? Nadzieja czy zwątpienie? Jeszcze szansa na podniesienie zwodzonego mostu czy już tylko złudzenia...

Teksty ołowiane. Teksty puchowe.
Stalowe magnolie.