Nadbagaż

Wisława Szymborska

Bagaż Powrotny

Kwatera małych grobów na cmentarzu.
My, długo żyjący mijamy ją chyłkiem,
jak mijają bogacze dzielnicę nędzarzy.

Tu leżą Zosia, Jacek i Dominik,
przedwcześnie odebrani słońcu, księżycowi,
obrotom roku, chmurom.

Niewiele uciułali w bagażu powrotnym.
Strzępki widoków
w liczbie nie za bardzo mnogiej.
Garstkę powietrza z przelatującym motylem.
Łyżeczkę gorzkiej wiedzy o smaku lekarstwa.

Drobne nieposłuszeństwa,
w tym któreś śmiertelne.
Wesołą pogoń za piłką po szosie.
Szczęście ślizgania się po kruchym lodzie.

Ten tam i tamta obok, i ci z brzegu:
zanim zdążyli dorosnąć do klamki,
zepsuć zegarek,
rozbić pierwszą szybę.

Małgorzatka, lat cztery,
z czego dwa na leżąco i patrząco w sufit.

Rafałek: do lat pięciu brakło mu miesiąca,
a Zuzi świąt zimowych
z mgiełką oddechu na mrozie.

Co dopiero powiedzieć o jednym dniu życia,
o minucie, sekundzie:
ciemność i błysk żarówki i znów ciemność?

KOSMOS MAKROS
CHRONOS PARADOKSOS
Tylko kamienna greka ma na to wyrazy.

 1. Bagaż... Walizka dajmy na to. Walizka wspomnień. 

Jakie wspomnienia uniosą z tego świata

Zosia, Jacek i Dominik, 

przedwcześnie odebrani słońcu, księżycowi, 

obrotom roku, chmurom?

A Małgorzatka? Rafałek? Czy będą pamiętać tylko szpitalny sufit i gorzki smak lekarstwa? Przecież w ich osobistej ciemności zdarzały się też jaśniejsze chwile....

Podpisz i „spakuj” walizkę każdego z bohaterów wiersza.

2. Teraz pomyśl o sobie i swoich najbliższych. Człowiek nie zna dnia ani godziny... „Spakuj’ walizkę nastolatka, człowieka w wieku Twoich Rodziców i człowieka w wieku Twoich Dziadków.

3.   KOSMOS MAKROS
CHRONOS PARADOKSOS

Zapisz swoje skojarzenia związane z wyrazami:

Kosmos - 

Makro(s) 

(w złożeniach: długi, wielki, np.: makrokosmos – wszechświat) - 

Chronos (bóg grecki uważany za personifikację czasu)- 

Paradoks(os) 

(sformułowanie zawierające efektowną, zaskakującą myśl, skłóconą z powszechnie uznawanymi przekonaniami, sprzeczną wewnętrznie, powstałą przez zestawienie całości znaczeniowo maksymalnie kontrastowych opartych często na antytezie) – 

4. Jak myślisz, czy wielkość bagażu powrotnego zależy od długości życia? Czy jest to prosta zależność: im dłuższe życie, tym większy bagaż? Sformułuj swoją opinię, wykorzystując zgromadzone dotychczas informacje i skojarzenia.