Nieczytanie

Wisława Szymborska

Nieczytanie

Do dzieła Prousta

nie dodają w księgarni pilota,

nie można się przełączyć

na mecz piłki nożnej

albo na kwiz, gdzie do wygrania volvo.

Żyjemy dłużej,

ale mniej dokładnie

i krótszymi zdaniami.

Podróżujemy szybciej, częściej, dalej,

choć zamiast wspomnień przywozimy slajdy.

Tu ja z jakimś facetem.

Tam chyba mój eks.

Tu wszyscy na golasa,

więc gdzieś pewnie na plaży.

Siedem tomów – litości.

Nie dałoby się tego streścić, skrócić,

Albo najlepiej pokazać w obrazkach.

Szedł kiedyś serial pt. Lalka,

ale bratowa mówi, że kogoś innego na P.

Zresztą, nawiasem mówiąc, kto to taki.

Podobno pisał w łóżku całymi latami.

Kartka za kartką,

z ograniczoną prędkością.

A my na piątym biegu

i – odpukać – zdrowi.

1. Kilka lat temu jednym z najpopularniejszych prezentów walentynkowych był gadżet w kształcie pilota, na którym zlokalizowano rozliczne „funkcje” seksualne oraz opcję utylizacja teściowej.  Bez problemu znajdziesz jego fotografię w sieci; choćby tu: http://gadzetomania.pl/2008/02/14/walentynkowy-pilot-dla-niej-i-dla-niego. Czy tego rodzaju przedmiot wzbudza w Tobie emocje pozytywne, czy negatywne? Zastanów się: jak traktuje drugiego człowieka ktoś, komu przychodzi do głowy zaprojektowanie podobnej „zabawki”.

MOJE   EMOCJE: 

.........................................

Ktoś, kto myśli, że człowiekiem można kierować przy pomocy pilota, 

traktuje go.....................................................................................

2. Jak scharakteryzowałbyś człowieka, który – o, poetycka ironio – oczekuje, by do dzieła literackiego dołączano... pilota, którym mógłby przełączyć program czytaj na program oglądaj?

3. Czytamy. Nie bądźmy ignorantami - ustalmy fakty:

Marcel Proust – (krótka notka biograficzna z podaniem źródła) - .............

 „Lalka” – powieść (imię i nazwisko autora, data powstania, główni bohaterowie) - ........

„Lalka” – adaptacja filmowa (imię i nazwisko reżysera oraz personalia odtwórców głównych ról, rok powstania) - .........

4. Profesor Tadeusz Gadacz, współczesny filozof, tak mówi w jednym z wywiadów:

Pustka i zagubienie są nieusuwalną częścią kultury prawego kciuka. Do tego, co w tej kulturze stało się najważniejsze, nawet całej dłoni nie trzeba. Prawy kciuk wystarczy do wciskania klawiszy pilota i telefonu. Zapewne od początku ewolucji ludzie nie mieli tak sprawnych kciuków jak teraz. I równie nigdy nie byli tak bezradni wobec własnego życia. Kiedy zaczynam rozmawiać ze studentami o najbardziej klasycznych dylematach, o których pisał już Platon, okazuje się, że są jak dzieci we mgle. Mając 20 lat nie potrafią zrozumieć, że   w kulturze, czyli rzeczywistości duchowej, emocjonalnej czy intelektualnej, która jest naszą prawdziwą rzeczywistością, obowiązują zupełnie inne prawa niż w świecie prawego kciuka. Materia, technologia narzuciła im sposób myślenia, który nie pasuje do ludzi. Przecież w ludzkiej rzeczywistości – w świecie ducha, emocji, psychiki – nic nie jest takie jak w świecie materii. Kiedy naciśnie pan guzik pilota, natychmiast zmienia się program w telewizorze. Kiedy naciśnie pan kilkanaście guzików w telefonie, w świat idzie pański esemes. Gdy męczy pana hałas, naciska pan guzik w radiu i nastaje cisza. Technologia jest łatwa. Technologiczne zależności są proste. W realnym ludzkim świecie nie ma takich guzików. Jest tragizm, niepewność, lęk, ostateczność, niepowtarzalność, nieprzewidywalność. Kiedy techniczna mentalność zderza się z ludzką rzeczywistością, następuje konfuzja, a często tragedia.

/Źródło: Nie ma szczęścia bez myślenia, z profesorem Tadeuszem Gadaczem rozmawia Jacek Żakowski, Niezbędnik inteligenta „Polityka” nr 50 (2534), 17 grudnia 2005/

Spróbuj odnaleźć punkty wspólne rozumowania Filozofa i Poetki: jakie są skutki hołdowania kulturze prawego kciuka? Analizuj wiersz strofa (całostka semantyczna) po strofie. Zacznij zbieranie myśli od podkreślonych fragmentów liryku.

Z tekstu Gadacza wybierz adekwatne cytaty.

Wisława Szymborska

Tadeusz Gadacz

Do dzieła Prousta nie dodają w księgarni pilota, nie można się przełączyć na mecz piłki nożnej albo na kwiz, gdzie do wygrania volvo. Czyli, że: ...................................................... ...................................................................... ...................................................................... Żyjemy dłużej, ale mniej dokładnie i krótszymi zdaniami. Czyli, że: ...................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... Podróżujemy szybciej, częściej, dalej, choć zamiast wspomnień przywozimy slajdy. Tu ja z jakimś facetem. Tam chyba mój eks. Tu wszyscy na golasa, więc gdzieś pewnie na plaży. Czyli, że: ...................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... Siedem tomów – litości. Nie dałoby się tego streścić, skrócić, Albo najlepiej pokazać w obrazkach. Szedł kiedyś serial pt. Lalka, ale bratowa mówi, że kogoś innego na P. Czyli, że: ...................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... Zresztą, nawiasem mówiąc, kto to taki. Podobno pisał w łóżku całymi latami. Kartka za kartką, z ograniczoną prędkością. A my na piątym biegu i – odpukać – zdrowi. Czyli, że: ...................................................... ...................................................................... ......................................................................

5.     Wyobraź sobie, że ktoś skonstruował „pilota do ciebie” – urządzenie, przy pomocy którego może kierować Tobą niczym zdalnie sterowanym samochodem. Narysuj na pilocie piktogramy (obrazki), które będą symbolizowały te sfery Twojego życie, w które nigdy nie pozwoliłbyś wkroczyć obcym; sfery, co do których jesteś pewien, że nie życzysz sobie żadnego wchodzenia z butami, manipulowania Tobą i traktowania Cię przedmiotowo.